Schaakpuzzel: koning in de knel

Wat is de beste zet voor wit?

Deze stelling ontstond na de 29e zet van zwart in een partij tussen Kanep en Kantans. Mij twee totaal onbekende spelers. Maar wel met een rating ruim boven de 2400. Wat is hier de beste zet voor wit?

Het is best een beetje rare stelling met beide koningen op wat ongebruikelijke plaatsen. De witte koning staat wat ongelukkig op h2. Maar ook zijn zwart collega heeft niet de fraaiste plek gevonden. De open h-lijn zou ideaal voor wit zijn ware het niet dat de koning daar is vertrokken. Trouwens: nu blijkt ook weer hoe vervelend de koning op h2 in de weg staat. Maar verzin maar even snel een betere plek.

De zwarte stukken lijken wat actiever. De dame staat natuurlijk mooi op e5 en de toren heeft zich ook in het strijdgewoel gemengd. Het slechtste stuk bij zwart is de loper. Wit deed wat voor de hand ligt in deze situatie. Maar dat is helaas voor hem wel de verliezende zet. Hij speelde:

30. Dh8+?

Tja…? Wat doet de dame op h8? Eigenlijk heel weinig. De dame zou veel beter op h4 staan. Want daarna kan wit zijn toren actief in het spel brengen. Bijvoorbeeld:

30. Dh4 Kg7 stapt uit de penning. Want er dreigde zoiets als 31. Te1 Db8 32. Kg1 en dan Ph3. 31. Te1 Th5 Zwart heeft niks beters! 32. Txe5 Txh4+ 33. Kg3 Th8 34. Te7 Lc6 en zwart heeft enig voordeel.

Analysestelling 1

De partij ging verder met: 30. … Ke7 31. Dh4 Kf8

Wat is de beste zet voor wit?

De dame is toch op h4 terechtgekomen. Maar wel met een belangrijk verschil. De zwarte toren staat nu niet meer in de penning. Terwijl het witte paard nog wel gepend staat. Wat zou jij hier spelen?

Scroll naar beneden voor het antwoord.


Wit speelde hier 32. Kg1?? Deze zet doet een beetje pijn aan mijn ogen. Ik begrijp dat wit de penning wil opheffen. Wellicht droomde hij ook nog van ‘iets over de h-lijn doen’? Wie zal het zeggen. Maar actiever was toch écht:

32. Te1 Th5 Weer zo’n beetje gedwongen. Want de zwarte dame kan niet wijken. Ze moet h8 verdedigen en de toren op g5 van een steuntje in de rug voorzien. Dus moet zwart stukken ruilen. 33. Txe5 Txh4+ 34. Kg3 Th1 35. Te3 Td1. Zie onderstaande stelling. 

Analysestelling 2

Zwart staat een gezonde pion voor en de loper lijkt me in deze stelling ook sterker dan het paard omdat de loper makkelijker op beide zijden van het bord kan opereren. Vergelijk deze stelling ook met de vrijwel identieke stelling in de eerdere analyse (1). Het verschil is dat in die andere stelling de toren terug moet naar h8 om de loper te dekken en dus minder actief staat.

Wat is de beste zet voor zwart?

Het is weer de beurt aan zwart. Hoe zou jij hier verder gaan? Doe je het beter dan een speler met een rating van 2526? Want zwart koos niet de sterkste voorzetting.


Zwart speelde hier 32. … Lc6? Hij vergooit daarmee zeker niet de winst. In het vervolg trok hij aan het langste eind. Maar het had sneller gekund. Veel sterker is:

32. … Dd4+!

Nu heeft wit louter onaantrekkelijke opties.

Er is geen goede verdediging

Welke alternatieven heeft wit? Zoals gezegd: geen aantrekkelijke:

A) 33. Df2 verliest het paard. 

B) Op 33. Kh2 volgt Th5 en de penningen doen wit de das om. 

C) Op 33. Kf1 volgt dodelijk 33. … Lb5+ 34. Pe2 Dd1+ 35. De1 Lxe2+ 36. Kf2 Dd4+ 37. Kxe2 Te5+

Zie de viewer hieronder voor de complete partij of klik op de link.

3 gedachtes over “Schaakpuzzel: koning in de knel

Geef een reactie