Je vindt op lichess.org leuke puzzels. Het begint met een makkelijke puzzel en naarmate je meer puzzels correct oplost, neemt de zwaarte toe. Deze puzzel heeft een rating van 2520. Maar dat is voor jou natuurlijk geen probleem, toch?
Zelf was ik er toch eventjes mee bezig. Het eerste waar je naar kijkt is natuurlijk 1. Txf6+. Maar wat je ook probeert: dat krijg je niet werkend. Eigenlijk begon ik dus al fout aan deze puzzel. Je moet eerst kijken naar mogelijke zetten en ze daarna één voor één doorrekenen. Kandidaatzetten zijn:
- Txf6+
- Pe4
Verder zie ik geen redelijke alternatieven. Want zetten als 1. Pf3? of nog erger 1. Pb1?? leveren niks op. Op f3 staat het paard de torens in de weg en op b1? Nou ja, dat behoeft geen toelichting. Maar op e4 heeft het paard een functie.
Het paard valt de dame aan en lokt de loper van g6 weg. Dat is vreselijk handig. Als je hebt geprobeerd om 1. Txf6+ werkend te krijgen dat heb je vast gezien dat die loper vervelend in de weg staat. Maar zonder die loper past alles keurig netjes. Zie onderstaand diagram.
Want nu werkt 2. Txf6+ plotseling wel! 2. … gxf6 3. Txf6+ Dxf6. Er is geen loper meer die het veld f7 dekt, dus is deze zet gedwongen. 4. Dxf6+ en nu mag zwart kiezen welke toren hij opgeeft. Zo bekeken is de puzzel eigenlijk niet eens zo moeilijk. Het doet me denken aan de lessen over calculeren die Jacob Aagaard op Killer Chess Training heeft gegeven:
- Wat je intuïtie ingeeft is lang niet altijd het beste alternatief.
- Heb geen haast. Zorg eerst dat je door hebt wat er in een stelling speelt.
- Zoek naar mogelijke opties oftewel kandidaatzetten (of beter: ideeën).
- Kijk bijvoorbeeld welke stukken je er bij kunt halen.
- Ga daarna pas rekenen.
Dat is allemaal makkelijker gezegd dan gedaan. Want mijn intuïtie is regelmatig vreselijk eigenwijs en soms ook nog zeer vasthoudend.