Het zal je waarschijnlijk niet zijn ontgaan: Juri Awerbach is de oudeste nog levende grootmeester en werd gisteren 100 jaar. Herman Grooten wijdde een mooi artikel aan deze nestor op schaaksite.nl.
Zelf heb ik een bijzondere herinnering aan de auteur Awerbach. Ooit heb ik mijn hele verzameling schaakboeken weggegeven. Maar ik bewaarde een paar boeken. Waaronder, je raadt het wellicht al: Lehrbuch der Schachendspiele van Awerbach (band 1 en 2). Het artikel van Herman was voor me aanleiding om weer eens te bladeren in deze boeken. Mijn oog viel op bovenstaande stelling. Hoe wint wit?
Het lijkt allemaal heel eenvoudig
Wit heeft tenslotte een gedekte vrijpion. Dus kan het niet al te moeilijk zijn? Nou dat valt dan toch een beetje tegen. De eerste zetten liggen voor de hand: 1. Kb4 Kb6 2. Ka4 Kc6 De zwarte koning kan uiteraard niet verder meebewegen omdat hij anders buiten het kwadrant van de pion op e6 komt. Andere mogelijkheden zijn hier 2. … a6 of 2. … a5. Zie daarvoor de complete analyse aan het einde van deze blog.
3. Ka5 Kc7 4. Ka6 Kb8 5. h5! Alleen zo!
Als wit direct 5. e6? speelt eindigt de partij in remise. Zwart reageert met 5. … Kc7 6. Kxa7 Kd6 7. Kb6 Kxe6 8. Kc6 en h5! Nu is er geen doorkomen meer aan voor wit! Zie het diagram hieronder.
5. … gxh5 Zetdwang. Zwart moet wel nemen. Hierna is er geen houden meer aan. 6. e6! Het is spoedig duidelijk waarom deze zet nu wel wint. 6. … Kc7 7. Kxa7 Kd6 8. Kb6 Kxe6 9. Kc6 Kf6 10. Kd6 Kg6 Wat anders? 11. Ke6. Zwart verkeert opnieuw in zetdwang. Dat zijn pionnenstelling kapot is, helpt natuurlijk ook niet.
11. … h4 Probeert in arren moede vast te houden aan de f-pion. 12. gxh4 Kg7 13. Kxf5 Kf7 14. Ke5 Ke7 15. h5!
En niet 15. f5? Want dat eindigt alsnog in huilen voor wit: 15. … Kf7 16. f6 Kf8 17. Ke6 Ke8 18. h5 Kf8 19. h6 Ke8 20. f7+ Kf8 21. Kf6=.
15. … Kf7 16. Kd6 Kf6 17. h6 Kf7 18. Kd7 Kf6 19. Ke8 Omtrekkende beweging! 19. … Ke6 20. Kf8 Kf6 21. Kg8 Kg6 22. f5+ Kf6 23. Kxh7 Kf7
Zonder de f-pion zou er een bekende remisestelling zijn ontstaan. Maar de f-pion dient mooi als ‘bliksemafleider‘. 24. f6 Kf8 25. Kg6 en nu kan er weinig meer misgaan.
Grappig om te zien dat er in die oude boeken ook wat foutjes zijn geslopen. Zoals een pion die op onverklaarbare wijze een veld vooruit is geschoven. En ik zag nog een typo. Maar daarover hoor je mij niet zeuren. Het waren (en zijn) zeer instructieve boeken. En… ik spreek daardoor ook een aardig mondje Duits. Dat was me op de middelbare school nooit gelukt.
Leeg
Bron: Lehrbuch der Schachendspiele van Awerbach (band 1) met wat aanvullingen.varianten van mezelf.
Grappig detail: aan de binnenkant van mijn boek staat met potlood geschreven 17,65. Guldens uiteraard! Bij Amazon.de biedt men het te koop van voor € 28. Kennelijk is het toch nog een goede ‘belegging’ geweest! 😃
Meer artikelen over: