Wat is de beste zet voor wit?

Patroonherkenning

In 2020 gaf New In Chess een boek uit met de titel ‘A Modern Guide to Checkmating Patterns’ (door Vladimir Barsky). Het boek is uitermate nuttig en bevat maar liefst 851 opgaven. Het is bepaald geen straf om elke dag een stuk of zes van die opgaven op te lossen. Dan ga je al gauw meer ‘zien’.

Als je zo’n matbeeld herkent in een stelling, dan is een combinatie vaak snel gevonden. Dit is ook typisch zo’n gevalletje van ‘matbeelden herkennen’. Hoewel niet uit dat boek. Ik heb deze stelling aan diverse schakers laten zien. Het grappige is dat de ene schaker de oplossing vrijwel meteen vond en anderen er ook na lang studeren niet uit kwamen. Hieronder vind je het matbeeld.

Als je deze eenmaal in je geestesoog hebt ‘waargenomen’ dan is het plotseling allemaal een stuk eenvoudiger. Er zijn trouwens nog veel meer voorbeelden met dit motief. In ‘Attacking Chess for Club Players’ geeft Herman Grooten in het eerste hoofdstuk enkele mooie studies en partijen met hetzelfde motief.

De zwarte stukken staan er een beetje ongelukkig bij. De koning heeft geen zetten en de pion komt ook al niet ver. Tot overmaat van ramp kan wit ook nog een vervelende vraag aan het zwarte paard stellen: “Waar ga jij naar toe als ik je aanval?” Tja… dat is een probleem.

Een mooie studie:

Deze is al een stuk lastiger. Zwart heeft een pion die dreigt te promoveren en er hangen ook nog twee stukken bij wit. Wit moet dus drastische maatregelen nemen om niet kopje onder te gaan.

Nog een bijzonder fraai voorbeeld:

Bovenstaande diagram is afkomstig uit een échte partij. Het is meteen duidelijk dat zwart wat probleempjes met de beveiliging van zijn koning heeft. De pionnen staan niet meer netje in gelid vlak voor de koning, maar zijn wat te ver naar voren doorgeschoven, hetgeen een veeg teken is. Een deel van het zwarte legertje staat van een afstand toe te kijken. Tijd dus om toe te slaan!

Ik hoop dat je het me vergeeft dat ik een beetje reclame maak voor Herman’s boek. Je vindt er nog veel meer aanvals- en matmotieven. Een échte aanrader!

Terug naar de eerste opgave

Wellicht dat dan de eerste zet 1. Pg6! ook een ‘makkie’ is. Er dreigt mat en zwart kan eigenlijk het paard niet van het bord meppen, want dat kost te veel materiaal. De rest speelt dan haast vanzelf. Zie de varianten hieronder.

Bron eerste diagram: Chess Tactics app. (voor iPhone) met elke dag 6 opgaven variërend van heel makkelijk tot redelijk moeilijk. De overige voorbeelden komen uit het boek van Herman Grooten. Daar vind je trouwens ook het eerste voorbeeld.